تجارت خارجي ايران 11 ماه نخست امسال را با کاهشي 11 ميليارد دلاري پشت سر گذاشت؛ اما در اين مدت صادرات غير نفتي تغيير چنداني نداشته است.به گزارش ايرنا، مجموع تجارت خارجي ايران تا پايان بهمن به 5ر78 ميليارد دلار رسيد؛ اين در شرايطي است که اين رقم براي مدت مشابه پارسال 2ر89 ميليارد دلار بود. کاهش واردات باعث شده تا تراز تجاري کشور در 11 ماه امسال مثبت 5ر1 ميليارد دلار باشد، اين رقم در مدت مشابه سال قبل منفي 6 ميليارد دلار بود.در مجموع ايران از ابتداي سال 97 تا پايان بهمن 40 ميليارد دلار خالص صادرات غير نفتي و 38 ميليارد و 500 ميليون دلار واردات داشته که اين اعداد در 11 ماهه سال گذشته شامل6ر41 ميليارد دلار صادرات غيرنفتي و 6ر47 ميليارد دلار واردات مي شود.
آمار صادرات و واردات ژانويه نشان مي دهد که در اين مدت واردات ايران از کشورهاي مبدا کاهش داشته و اين کاهش در برخي موارد تا بيش از 50 درصد هم مي رسد؛ تا آنجا که تجارت ايران با چين که بزرگترين شريک تجاري ايران و مهمترين مقصد صادرات نفت کشورمان نيز به شمار مي آيد، به نصف کاهش پيدا کرده است.
آماري که از سوي گمرک اين کشور منتشر شده، نشان مي دهد مبادلات تجاري ايران و چين در نخستين ماه سال جاري ميلادي با افت بيش از 54 درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه بوده و به يک ميليارد و 743 ميليون دلار رسيده است. اين در شرايطي است که تجارت ايران و چين در ژانويه سال 2018 بيش از 3 ميليارد 837 ميليون دلار گزارش شده بود. اما کاهش تجارت ايران تنها منحصر به چين نبوده و واردات از همسايه شمال غربي ايران يعني ترکيه هم در ژانويه با کاهش همراه بوده است تا آنجا که صادرات ترکيه به ايران در نخستين ماه سال جاري ميلادي با افت 27 درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل به 191 ميليون دلار رسيده است.براي اين اتفاق بازرگانان ايراني دلايل متعددي را از تاثير تحريم هاي آمريکا گرفته تا کاهش ارزش يوآن مطرح مي کنند که در مجموع افت تجارت خارجي را با شرکاي ايران رقم زده است.
با اين حال انگشت اتهام بيش از هر عامل، به سمت تحريم هاي آمريکا عليه ايران است که باعث ترس بانک هاي طرف خارجي و محدود شدن مراودات مالي شده است.هومن حاجي پور معاون کسب و کار اتاق بازرگاني تهران با اشاره به اينکه واردات ايران از چين در 11 ماهه امسال با وزن تقريبي 6ر2 ميليون تن بيش از 8 ميليارد دلار ارزش داشته، گفت: اين در حالي است که در سال 96 بيش از 13ميليارد دلار واردات از چين داشتيم که به لحاظ وزني 4 ميليون و 800 هزار تن کالاها را شامل شده که نشان از کاهش وزني و ارزشي واردات از چين دارد.
وي با بيان اينکه اين آمار در حالي منتشر مي شود که در 6 ماهه اول امسال روند واردات از چين افزايشي بوده، افزود: در 6 ماهه اول امسال نزديک به 7 ميليارد دلار واردات از چين داشتم و اگر واردات با همين شيب ادامه داشت، بايد در پايان سال به بالاي 14 ميليارد دلار مي رسيديم و از ميزان مشابه سال قبل عبور مي کرديم.
معاون کسب و کار اتاق بازرگاني تهران ادامه داد: روند واردات از مهر کاهشي شد و در نخستين ماه پاييز تنها يک ميليارد دلار واردات از چين صورت گرفت و اين رقم در آذر به 40 ميليون دلار کاهش پيدا کرد؛ از همين رو پيش بيني ها حاکي از آن است که تا پايان سال واردات از چين ممکن است به 10 ميليارد دلار هم نرسد.
وي مهمترين دليل اين کاهش مراودات تجاري را کاهش همکاري بانک “کنلون”چين دانست و تاکيد کرد: عمده مراودات تجاري ايران و چين از طريق اين بانک است اما موانعي که بر سر آزاد سازي اعتبارات ايران در اين بانک به دنبال تحريم هاي آمريکا وجود دارد، مسير را بر تجار ايراني بسته است.حاجي پور دليل ديگر افت مراودات تجاري ايران و چين را کاهش فروش نفت ايران به اين کشور ذکر کرد و گفت: از آنجا که بخشي از تامين اعتبارات در بانک “کنلون” از محل صادرات نفت به چين تامين مي شد،
کاهش فروش نفت باعث کاهش اعتبارات اين بانک شده است.
معاون کسب و کار اتاق بازرگاني تهران در مورد کاهش تجارت با ترکيه هم افزود: همين موارد در مورد ترکيه هم صادق است و به دليل تحريم ها، بانک هاي ترکيه نمي توانند ارتباط تجاري با تجار ايراني داشته باشند و مبادلات پولي ما انجام نمي شود.
وي گفت: در بسياري از موارد ممکن است در ترکيه لير داشته باشيم اما واردکنندگان ايران يا نمي توانند از لير استفاده کنند يا استفاده از اين ارز در دستور کارشان نيست.به گفته حاجي پور، ممنوعيت 1400 قلم کالا هم تقاضا را کاهش داده و بديهي است که بخشي از واردات ايران از چين، ترکيه و حتي کشورهاي اروپايي مشمول اين ممنوعيت ها بوده که تحت الشعاع قرار گرفته و تقاضا را کاهش داده است.

منبع: روزنامه اطلاعات