نشست رئيس اتاق ايران با محمد اسلامي، وزير
راه‌وشهرسازي، با محور بررسي مشکلات حمل‌ونقل با حضور کيوان کاشفي، رئيس
اتاق مشترک بازرگاني ايران و سوريه، روساي کميسيون حمل‌ونقل و احداث، خدمات
فني و مهندسي اتاق ايران و نمايندگان انجمن‌هاي مرتبط برگزار شد.
غلامحسين شافعي، رئيس اتاق ايران در اين
نشست با تأکيد بر اهميت حمل‌ونقل در اقتصاد اظهار کرد: «اميدوار هستيم در
برنامه‌ريزي مسئولان و به‌خصوص در برنامه‌هاي توسعه، اهميت اين بخش لحاظ
شود و توسعه حمل‌ونقل روال مطلوب‌تري به خود گيرد.» او با اشاره به موقعيت
خاص جغرافيايي ايران در حوزه ترانزيت افزود: «ايران در بين کشورهاي منطقه
ازنظر ترانزيت کالا و انجام امور تجارت خارجي از جايگاه مناسبي برخوردار
است، همچنين به‌عنوان شاهراه در انجام تجارت بين بسياري از کشورها
معرفي‌شده است. اما اقدامات کنوني براي توسعه حمل‌ونقل در حوزه‌هاي ريلي،
جاده‌اي و دريايي کافي نيست.»
او تأکيد کرد : «رقباي جديد ايران در حوزه حمل‌ونقل فعال شده‌اند که مي‌توانند موجب خطر براي نقش ترانزيتي ايران در منطقه باشند.»
ساماندهي مديريت پايانه‌هاي مرزي در دستورکار قرار دارد
محمد اسلامي، وزير راه‌وشهرسازي در اين نشست
به مسائلي اشاره کرد که بايد به‌صورت منسجم و با همکاري اتاق ايران دنبال
شود تا به نتيجه مطلوب برسد.
بر اساس اظهارات اين مقام مسئول در حوزه
حمل‌ونقل با عارضه‌اي دوبخشي مواجه هستيم؛ اول اينکه به دلايل مختلف در
مسيرهايي که به مرزها و دريا مي‌رسيد، متوقف شديم درصورتي‌که براي توسعه
سطح مناسبات بين‌المللي لازم بود تا گسترش ظرفيت اين مسيرها را پيگيري کنيم
و دوم رسيدگي به نابسامانيهاي مديريتي در پايانه‌هاي مرزي است. اسلامي با
اشاره به نابسامانيهاي موجود در پايانه‌هاي مرزي و هزينه کرد 600 ميليارد
توماني در اين بخش در سه الي چهار سال گذشته، گفت: «نيمي از اين پايانه‌ها
تا به امروز به بهره‌برداري رسيدند. البته نابسامانيهاي مديريتي موجود جاي
دفاع ندارد و رسيدگي به اين بخش نيز در دستورکار قرار گرفته و مصوبه اخير
رئيس‌جمهوري بر حل اين مسئله تأکيد دارد، در اين راستا شوراي هماهنگي
پايانه‌هاي مرزي را از ماه قبل با حضور نماينده اتاق ايران برگزار کرديم تا
وضعيت موجود سازمان‌دهي شود و اولين مرز براي اجراي برنامه‌ريزي‌هاي صورت
گرفته، مرز بازرگان است. به دنبال آن هستيم تا مرزها محل رسوب کالا نباشد.»
او خاطرنشان کرد: وزارت راه‌وشهرسازي تسريع‌کننده و تسهيل‌کننده تجارت است
و تمام تلاش خود را براي تحقق اين مهم مي‌کند.
ضرورت ايجاد کريدورهاي جديد با کشورهاي همسايه
سيد علي حسيني نايب‌رئيس، کميسيون حمل‌ونقل
اتاق ايران نيز با تأکيد بر اهميت حمل‌ونقل در اقتصاد ملي، پيشنهاد داد تا
باهدف توسعه ترانزيت، وزارت راه‌وشهرسازي در يک اقدام راهبردي ايجاد
کريدورهاي جديد با کشورهاي همسايه را در دستور کار قرار دهد.
او همچنين اهميت نوسازي ناوگان و بهره‌مندي
از ظرفيت‌هاي ملي در همين زمينه را موردتوجه قرارداد. حسيني پيشنهاد داد تا
درصورتي‌که امکان توليد داخل در حوزه حمل‌ونقل نيست، وزارت راه‌وشهرسازي
با انعقاد تفاهم‌نامه‌اي با وزارت صنعت، شرايطي را مهيا کند تا مجوز واردات
اين محصولات از خارج کشور صادر شود.
کسري لوکوموتيو و ضرورت تأمين بازسازي خطوط
حمل‌ونقل نيز از ديگر مواردي بود که از سوي رئيس انجمن صنفي شرکت‌هاي
حمل‌ونقل ريلي و خدمات وابسته مطرح شد. روزبه مختاري، رئيس انجمن کشتيراني و
خدمات وابسته نيز ضرورت ايجاد کميته تحول ديجيتال در وزارت راه‌وشهرسازي
را موردتوجه قرارداد و گفت: «85 تا 95 درصد حجم تجارت در درياست و به همين
دليل هم هزينه‌هاي اين بخش در مقايسه با ساير بخش‌هاي حمل‌ونقل بالاتر
است.»
او ضمن تشريح مهمترين مشکلات حوزه حمل‌ونقل
ناشي از تحريم‌ها افزود: «متأسفانه تحريم‌ها موجب کاهش کيفيت و کارايي
شرکت‌هاي ايراني شده است و حتي اگر امروز هم ديوار تحريم‌ها فروريزد، به
دليل حجم آسيبي که هم ازلحاظ تجربي و هم علمي ديده‌ايم، ديگر توان قبل را
نداريم.» در همين زمينه، او بر ضرورت تحول در فرآيندها و به‌روزرساني
سيستم‌هاي آموزشي در حمل‌ونقل دريايي تأکيد کرد. مختاري همچنين به انتقاد
از شفاف نبود آمارهاي اطلاعاتي و در دسترس نبودن بانک‌هاي اطلاعاتي براي
تجارت پرداخت و تجميع اطلاعات بخش خصوصي و دولتي را راهکار حل مشکلات موجود
عنوان کرد.
سياست ما بايد تمرکز بر بخش خصوصي سوريه باشد
کيوان کاشفي، رئيس اتاق مشترک بازرگاني
ايران و سوريه نيز به تشريح مهمترين اقدامات اين اتاق مشترک بازرگاني
پرداخت. او در همين زمينه گفت: «از يک سال گذشته که سياست دولت، تقويت
تجارت با سوريه بوده است، اتاق ايران همواره پيش‌قدم بوده است.»
کاشفي با تأکيد بر اين نکته که بايد
سياست‌هاي تجاري بر بخش خصوصي کشور سوريه متمرکز شود، خواستار حل مشکلات
حمل‌ونقل شد و در همين زمينه، سه مسير ممکن براي توسعه حمل‌ونقل جاده‌اي را
موردتوجه قرارداد. او در همين زمينه افزود: «بهترين مسير زميني براي توسعه
حمل‌ونقل با سوريه، از طريق خاک عراق است که به دليل برخي مشکلات، در حال
حاضر امکان بهره‌برداري از اين مسير ميسر نيست.»
هماهنگي با تحولات ترانزيتي دنيا به دنبال شيوع کرونا
همايون اسدي، مشاور کميسيون حمل‌ونقل اتاق
ايران، با نگاهي به مطالعات صورت گرفته از امکان بروز طيفي از مخاطرات براي
ايران در آينده نه‌چندان دور سخن گفت.
به اعتقاد او پس از آغاز دور جديد تحريم‌ها
ايران نتوانست با کشورهاي دنيا هم گرا باشد. هرچند از سال 2015 به‌تدريج
تمايل به بازگشت مکان توليد به وطن آغاز شد و شاهد برخي تحولات در اين حوزه
پس از شيوع کرونا بوديم، در اين دوران هزينه‌هاي کشتيراني در دنيا چند
برابر شد و اين اتفاق طبيعي روند عرضه و تقاضا را نيز متحول ساخت.
او ادامه داد: «درحال‌حاضر عضويت ايران در
اتحاديه اوراسيا به‌عنوان يک نقطه قوت در بخش روابط بين‌المللي مطرح است و
بايد جايگاه خود را در اين منطقه تقويت کنيم. درحال‌حاضر تا حدودي شرايط
تغيير کرده و مناسبات ويژه‌اي بين اعضاي اتحاديه اوراسيا شکل گرفته و
مسيرهاي ترانزيتي، ايران را دور مي‌زنند.» اسدي از طرحي در قالب کنسرسيوم
براي توسعه فعاليت شرکت‌هاي ترانزيتي خبر داد و گفت: «شرکت‌هاي خدمات رسان
در اين بخش خرد هستند و توان رقابت با همتايان خود در سطح بين‌المللي را
ندارند. بنابراين کنسرسيوم‌ها مي‌توانند در اين بخش موفق عمل کنند.»
تعجيل در راه‌اندازي صندوق توسعه حمل‌ونقل
حميد عزت‌آبادي پور، رئيس کميسيون حمل‌ونقل
اتاق ايران، تعيين تکليف پايانه‌هاي مرزي را اقدام مهمي برشمرد و تشکيل
کميته مشترک بين وزارت راه و اتاق ايران را هم بسيار کارساز خواند. بر اساس
اظهارات اين فعال اقتصادي اتخاذ برنامه ميان‌مدت براي ارتباط مؤثر با
ترکمنستان نياز است؛ درحال‌حاضر يک کشتي رو-روي ملکي در ايران وجود ندارد
تا به کمک آن بتوانيم با کشورهاي منطقه اوراسيا ارتباط داشته باشيم. او
موضوعات اين بخش را بسيار گسترده دانست و تصريح کرد: «براي رسيدن به
هماهنگي بيشتر بين اتاق ايران و سازمان‌هاي مربوطه لازم است سطح روابط بين
بخش‌ها بيشتر شود.» عضو هيئت نمايندگان اتاق ايران ادامه داد: «در راستاي
نوسازي ناوگان و افزايش بهره‌وري بخش ترانزيت، آمادگي ياري‌رساني داريم.
متأسفانه در نوسازي دستورالعمل‌هايي ابلاغ شد که کارساز نبودند، چون مشورت
لازم با بخش خصوصي صورت نگرفت.» عزت‌آبادي‌پور توجه به صندوق توسعه
حمل‌ونقل و حل مشکلات مربوط به راه‌اندازي اين صندوق را خواستار شد. به
گفته او کار در اين بخش، آنطور که بايد پيش نمي‌رود. درصورتي‌که منابع اين
صندوق مي‌تواند براي حل مشکلات نوسازي و ايجاد زيرساخت‌ها مناسب باشد.
ايجاد مسيرهاي موازي براي رونق تجارت ضرورت دارد
محمدرضا کرباسي، معاون بين‌الملل اتاق ايران
نيز بر نقش و جايگاه کريدورهاي موازي براي جلوگيري از قفل شدن مسيرهاي
ترانزيتي کشور تأکيد کرد و گفت: «درحال‌حاضر بخش قابل‌توجهي از مشکلات
ترانزيتي موجود با ايجاد مسيرهاي موازي قابل‌حل است؛ هرچند لازم است پيش از
بسته يا قفل شدن مسيرهاي موجود براي مسيرهاي جديد، برنامه‌ريزي کنيم.»
او به کمبود کانتينرهاي يخچال‌دار و لزوم
تأمين نيازهاي اين بخش به‌ويژه در حمل محصولات کشاورزي اشاره کرد و ضمن
تأکيد بر اهميت رفع اين مشکل از بي‌توجهي نسبت به بازار کشورهاي آفريقايي و
نبود خط کشتيراني و خطوط هوايي مستقيم بين ايران و برخي کشورهاي آفريقايي
انتقاد کرد.
تعجيل در الحاق ايران به کنوانسيون‌هاي بين‌المللي
بهنام فرامرزيان، رئيس امور اجرايي امور
کارنه‌تير اتاق ايران از روند آهسته الحاق ايران به کنوانسيون حمل کالاهاي
خطرناک( ADR) و کنوانسيون ATR انتقاد کرد و استفاده از اوراق ديجيتال در
مسيرهاي ترانزيتي به‌ويژه در ارتباط با اروپا را موردتوجه قرار داد و گفت:
«براي تداوم حضور در اين مسير بايد به سمت ديجيتالي شدن کل روند تجارت و
ترانزيت قدم برداشت.» او همچنين به استفاده از سوخت يورو 7 در سطح دنيا و
توقف خودروهايي که با سوخت‌هاي يورو 5 به پايين کار مي‌کنند در آينده‌اي
نزديک، خبر داد و يادآور شد: «متأسفانه ناوگان حمل‌ونقل ايران با سوخت
يورو5 کار مي‌کنند و اين ضعف بايد هرچه سريعتر برطرف شود.»
به‌روزرساني پس‌کرانه‌هاي مرزي به همت بخش خصوصي
امين ترفع، مديرکل دفتر تجاري‌سازي و امور
تشکل‌هاي وزارت راه‌وشهرسازي رويکرد اصلي در ساماندهي مرزها را به موضوع
فرآيندها و مديريت پايانه‌ها معطوف دانست و تصريح کرد: «آنچه در حاشيه
مرزها ديده مي‌شود، مملو از بي‌نظمي است؛ بازارچه‌ها و پس‌کرانه‌هاي مرزي
بايد به کمک و توان بخش خصوصي، به روز شوند و با ايجاد مراکزلجستيک در اين
مناطق زمينه ساماندهي آنها را فراهم کرد.»
سروسامان دادن به وضعيت حمل و صادرات
محصولات کشاورزي نکته ديگري بود که از سوي اين مقام مسئول موردتوجه قرار
گرفت. به اعتقاد او امروز نمي‌توان از روند صادرات محصولات کشاورزي و باغي
دفاع کرد.
ترفع در ادامه ايجاد شبکه ترانزيتي ايران را
ايده‌اي توسعه‌گرا در اين حوزه دانست و تأکيد کرد: «در ايران لازم است تا
شرکت‌هاي بزرگ لجستيکي شکل بگيرد، شرکت‌هايي که توان رقابت با همتايان خود
را در سطح دنيا داشته باشند.» مديرکل دفتر تجاري‌سازي و امور تشکل‌هاي
وزارت راه‌وشهرسازي ايجاد شوراي ترانزيتي به‌عنوان يک متولي در اين حوزه را
ازجمله برنامه‌هاي وزارتخانه برشمرد و اقدام در اين مسير را براي حل موانع
موجود مناسب دانست.
بخش خصوصي را براي واردات کشتي رو-رو تشويق کنيم
جواد هدايتي، مديرکل دفتر ترانزيت و
حمل‌ونقل بين‌المللي، نيز به تشريح وضعيت تردد در مرزها از سال گذشته
تاکنون خبر داد و اعلام کرد: «در حال حاضر ماهانه، 70 هزار تردد از مرزها
صورت مي‌گيرد.» او توضيح داد: «طبق تفاهم في‌مابين ايران و جمهوري
آذربايجان در چهاردهمين اجلاس کميسيون مشترک اقتصادي، از ششم بهمن امسال
رويه انجام ترانشيپ کالا در مرزهاي کشور آذربايجان حذف و امکان حمل يکسره
تا مقصد نهايي در قلمرو آن کشور فراهم شد.» هدايتي ضمن ارائه توضيحاتي
درباره وضعيت حمل‌ونقل کشتي رورو، تأکيد کرد بايد بخش خصوصي براي واردات
کشتي رورو تشويق شود. مديرکل دفتر ترانزيت و حمل‌ونقل بين‌المللي از بررسي
کنوانسيون ADR در مجلس خبر داد و همچنين اعلام کرد مطالعات صورت گرفته در
خصوص ATR در مراحل پاياني قرار دارد و به‌زودي از دولت به مجلس نيز ارسال
خواهد شد.
محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزير
راه‌وشهرسازي هم به تشريح آخرين اقدمت انجام‌شده در اين معاونت در حوزه
طرح اقدام ملي مسکن و همچنين قانون نظام مهندسي پرداخت. او اعلام کرد: «با
برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده، اقدامات اجرايي بسيار خوبي در حوزه مسکن تا 5 سال آينده پيش‌بيني شده است و آماده همکاري با بخش خصوصي هستيم.»
تمرکز وزارت راه‌وشهرسازي بر ديپلماسي حمل‌ونقل
وزير راه‌وشهرسازي در جمع‌بندي آنچه گفته
شد، تمرکز بر ديپلماسي حمل‌ونقل و برقراري ارتباط مستمر با کشورهاي منطقه
را ازجمله برنامه‌هاي وزارتخانه عنوان کرد و گفت: در اين مدت بيشترين سطح
روابط خارجي در وزارت راه را داشتيم و تلاش مؤثري صورت گرفت تا موضوعات را
در اين حوزه با کشورهاي ديگر دنبال کنيم. او با بيان اين مطلب که حوزه
پايانه‌هاي مرزي را با ترانزيت در ساختاري يکسان در نظر مي‌گيريم، گفت:
«گسترش کريدورها از برنامه‌هاي مهم وزارتخانه است و دراين‌باره با کشورهاي
مختلف در ارتباط هستيم. دراين‌بين راه‌اندازي مسير ريلي افغانستان را
داشتيم که کريدوري جديد براي برقراري مناسبات تجاري و ترانزيتي با کشورهايي
نظير تاجيکستان است.» اسلامي با اشاره به اين نکته که استفاده از مسيرهاي
ريلي نسبت به قبل از کرونا بين 40 تا 50 درصد افزايش پيدا کرده است، گفت:
«در راستاي ايجاد شرکت‌هاي بزرگ ترانزيتي هدف‌گذاري کرديم و از بخش خصوصي
دعوت مي‌کنيم تا در اين عرصه ورود کند. بايد شرکت‌هاي قدرتمند و ناوگان
روزآمد داشته باشيم.»
منبع: تين نيوز